DNA: MtDNA

Eva

MtDNA (mitochondriaal DNA) wordt doorgegeven van moeder op moeder. Ooit was er dus een mitochondriale “Eva”. Ze werd geboren tussen 120.000 en 200.000 jaar geleden in Oost-Afrika. MtDNA-Eva was niet de eerste vrouw en ook niet de enige die toen op de aardbol rondliep, maar het MtDNA van alle mensen op deze aardbol vandaag gaat terug tot die MtDNA-Eva. Het is dus een ononderbroken afstammingslijn van dochters.

Haplogroepen

MtDNA wordt onderverdeeld in haplogroepen. Mijn haplogroep is H1-C16239T.

Haplogroep H heeft ongeveer 90 subclades. De meest voorkomende subclades zijn H1, H2, H3, H4, H5, H6, H7, H10, H11, H13, H14 en H20. Al deze subclades worden dan nog eens verder onderverdeeld in andere subclades.

Mijn haplogroep H1 ontstond ca. 22.500 jaar geleden. In Europa komt de subclade H1 het meeste voor.

Haplogroepen worden o.a. gebruikt om migratiepatronen te achterhalen en historische mysteries op te lossen.

Migratiepatronen

MtDNA-detective

Enkele mysteries die opgelost werden door MtDNA-onderzoek:

Titanic baby

De Titanic zonk op 15 april 1912. Enkele dagen later vond een Canadees reddingsschip The Mackay Bennett het lichaam van een baby. De zeelieden waren onder de indruk van hun ontdekking en betaalden de doodskist en de begrafenis. De baby werd samen met 120 andere slachtoffers begraven in Fairview Lawn Cemetary in Fairfax, Canada.

Bijna 100 jaar lang was de identiteit van deze baby een raadsel tot er een MtDNA-test werd uitgevoerd. Aan de hand van deze test kon men de familie van het kindje opsporen. Eindelijk kreeg hij een naam: Sidney Leslie Goodwin.

De Goodwins reisden in derde klasse om in Amerika een nieuw leven te beginnen. De broer van de vader was al geëmigreerd naar Niagara Falls en had hem verteld over de opening van een nieuwe energiecentrale. The American Dream werd echter een nachtmerrie. Iedereen van het gezin verdronk en werd nooit teruggevonden of geïdentificeerd. Enkel het lichaam van de baby is teruggevonden en nu eindelijk ook geïdentificeerd.

Lodewijk XVII

Lodewijk-Karel was de zoon van koning Lodewijk XVI en koningin Marie-Antoinette. Zijn ouders werden in 1793 geëxecuteerd tijdens de Franse Revolutie. Lodewijk-Karel werd opgesloten in de Temple. Ondanks zijn gevangenschap werd hij door royalisten uitgeroepen tot Lodewijk XVII.

Toen er op 8 juni 1795 een kind overleed in de Temple geloofde men niet dat het de jonge Lodewijk-Karel was. In de jaren daarna doken er tientallen mannen op die beweerden Lodewijk-Karel te zijn en zo aanspraak te maken op de troon. De bekendste was Naundorff, nogal een apart figuur.

De arts die de sectie uitvoerde op het lichaam van het overleden kind, smokkelde het hart van de baby naar buiten. Het is altijd bewaard gebleven en het MtDNA van het hart werd in 2004 vergeleken met haarlokken van Marie-Antoinette en haar 2 zussen. Er werden ook stalen afgenomen van de levende nazaten van de 2 zussen.

Het was een match. De jongen die stierf was wel degelijk Lodewijk-Karel. Zijn hart werd bijgezet in het familiegraf, de kathedraal van Saint-Denis.

Ondanks dit resultaat blijven de nazaten van Naundorff tot op vandaag beweren dat hij Lodewijk-Karel was.

DNA-Matchen

Als je jouw MtDNA laat testen, krijg je net zoals met de reguliere autosomale testen ook matchen van mensen die dezelfde haplogroep hebben.

Ik heb zeer weinig moderne DNA-matchen op basis van mijn MtDNA. Correctie: Ik heb er geen👽😁. Ik heb wel stambomen gezien uit Schotland en Finland waarin mensen staan met hetzelfde MtDNA. Jeij! Misschien hebben zij zich bij andere bedrijven laten testen.

Als je een MtDNA-match krijgt in de database is het ook niet eenvoudig. Matchen kunnen zussen zijn of nichten in het 30ste knoopsgat. Je krijgt de gemeenschappelijke voorouder niet kadoo.

Ik heb blijkbaar een gemeenschappelijke moeder met koningin Victoria op basis van mijn mtDNA! Dat stond in mijn resultaat😁. Met haplogroepen kan dit echter honderden of duizenden jaren terug zijn. Ik vermoed niet dat ze dezelfde subgroep heeft als ik, maar ergens hebben wij dus dezelfde moeder op een gegeven moment in de tijd.

Andere bekende personen met haplogroep H1: Napoleon Bonaparte. Wij delen een voorliefde voor Eau de Cologne zoals je in mijn blogbericht over geuren kon lezen.

Tegenhanger Y-DNA

Moeders geven MtDNA ook door aan hun zonen, maar die zonen geven het niet door aan hun kinderen. 

Je kan als man ook jouw vaderlijke lijn (Y-DNA) laten testen. Mannen geven dit alleen door aan hun zonen.

Het Y-DNA van alle mannen op deze aardbol vandaag gaat terug tot 1 man: Y-Adam. Hij werd 60.000 – 100.000 jaar geleden geboren in Afrika. Net zoals MtDNA-Eva was hij niet de eerste man en ook niet de enige man die toen rondliep! Y-Adam en MtDNA-Eva waren ook geen koppel want ze leefden in andere tijden💣😁.

De termen mitochondriale Eva en Y-Adam vind ik eigenlijk heel verwarrend. Het insinueert toch dat het de eerste mensen waren, maar dat is dus niet zo.

Een Y-DNA-test kan nuttig zijn als je bv. wil weten of 2 families met dezelfde achternaam verwant zijn. De test geeft wel niet aan wie de gemeenschappelijke voorouder is.