Vikingen in Ijsland
De Noorse Vikingen speelden een belangrijke rol in de vroege geschiedenis van IJsland. Aan het einde van de 9de eeuw werd IJsland ontdekt door de zeeschuimers.
De eerste Viking die zich vestigde op het eiland, zou Ingólfur Arnarson zijn geweest. Hij arriveerde in 874 AD in IJsland en vestigde een nederzetting in Reykjavik. Andere kolonisten volgden al snel.
De Vikingen in IJsland waren voornamelijk boeren en vissers. Ze hadden een gedecentraliseerd politiek systeem op basis van onafhankelijke stamhoofden. Deze stamhoofden waren verantwoordelijk voor het handhaven van de openbare orde en het beslechten van geschillen.
1 van de belangrijkste gebeurtenissen in de vroege IJslandse geschiedenis was de oprichting van de Althing in 930 AD. De Althing was een nationale vergadering die jaarlijks bijeenkwam om wetten te bespreken en geschillen te beslechten. Het was dus eigenlijk ’s werelds eerste parlement. Het parlement in IJsland heeft vandaag nog steeds de naam Althing. De naam komt van de IJslandse woorden allt (wat alles betekent) en ding (wat vergadering betekent). De term kan worden vertaald als de algemene vergadering.
De Vikingen in IJsland ontwikkelden ook een literaire traditie met veel sagen en verhalen waarin hun heldendaden en avonturen beschreven werden. Deze sagen vormen een belangrijk onderdeel van de IJslandse cultuur en worden nog steeds gelezen en bestudeerd.
Grootste DNA-match
2 graven uit IJsland, 950 AD, zijn mijn grootste DNA-matchen. Ik heb ze van mijn vader kadoo gekregen.
Graf 1, 950AD, Hrolfsstadir
In 1996 werd een voorchristelijke Viking-site uit 950 AD opgegraven in Hrolfsstadir door een bulldozer. Men vond er een man die begraven is met een kam, een mes en stukjes houtskool. Een kam werd trouwens gemaakt van rendiergeweien.
Bij Noorse graven werden doorgaans goederen mee begraven voor het hiernamaals bv. wapens, dieren, boten, sieraden en huishoudelijke artikelen. De Noorse religie werd rond 1000 AD vervangen door het christendom. Dit leidde tot zichtbare veranderingen in de begrafenisgebruiken. Archeologen kunnen veel afleiden uit de manier waarop mensen zijn begraven.
Graf 2, 950 AD, Straumur
In 1952 werd een voorchristelijke Viking-site uit 950 AD opgegraven in Straumur. Het zou een bootbegrafenis kunnen zijn. De persoon is begraven met een paardenbot, een kleine bijl, dertig klinknagels ? (boat rivets), een loodgewicht, twee kiezels en een mes.
De bovenstaande stalen zijn dus afkomstig van Noorse Vikingen. Er waren ook nog Vikingen in Zweden en Denemarken.
Noorse, Zweedse en Deense Vikingen
Noorse Vikingen
Noorse Vikingen gingen voornamelijk noordwaarts. Ze trotseerden de Atlantische Oceaan wat in die tijd levensgevaarlijk was. Ze koloniseerden de Faeroëreilanden, Ijsland en Groenland. Ijsland werd daarna vooral bewoond door Noorse Vikingen die onderdrukt werden in eigen land.
Deense Vikingen
Deense Vikingen bleven over het algemeen dichter bij de kust: Engeland, Ierland, het vasteland, ….
Zweedse Vikingen
Zweedse Vikingen richtten hun pijlen voornamelijk op het Oosten. Langs Finland vaarden ze de Russische rivieren op. Ze bereikten zelfs Kiëv en mogelijk Iran. Zij waren trouwens de eerste Vikingen die de wijde wereld introkken. Hun Noorse en Zweedse concullega’s volgden hun voorbeeld pas honderd jaar later!
Wilde mannen
De Vikingen worden wel eens afgeschilderd als wilde barbaren. Het plunderen helpt hun zaak natuurlijk niet, maar ze dreven ook handel met het vasteland. Het is waarschijnlijk die handel waardoor ze dat vasteland wel eens nader wilden bekijken want al die kostbare goederen die over de plas kwamen, staken hun ogen uit.
Ondanks dat ze “woeste barbaren” waren, droegen ze make-up, gingen ze elke week in bad en volgden ze de laatste modetrends op gebied van kleding en kapsels. Zowel mannen als vrouwen droegen oogschaduw om er jonger uit te zien. Ze waren zeer proper in vergelijking met de stinkerds in onze contreien. Zoals je hierboven kon lezen, werd er een kam gevonden in het graf van mijn verwant. Door zo 1 klein voorwerp kunnen we toch veel te weten komen, vind ik.
De Vikingen gingen meestal in bad op zaterdag. In de Scandinavische talen zegt men nog steeds: laugardagur, laurdag, lørdag,… Dit betekent wasdag, maar de originele betekenis van het woord is in de meeste gevallen verloren gegane kennis.
Over lijfgeur wil ik trouwens nog iets grappig delen: na de ontdekking van Amerika in 1492 door de Europeanen, dachten deze laatste dat ze vereerd werden door de inboorlingen omdat die constant met wierookstokjes rond hen liepen. De waarheid was dat de Europeanen zo stonken dat de inheemse bevolking de stank amper kon uithouden. Hi hi, reality check. Amerika is trouwens vele jaren eerder ontdekt door de Vikingen en zo zijn we weer terug bij ons onderwerp beland.
