Beethoven DNA
Ik match DNA met Ludwig van Beethoven langs mijn vaders kant. Het DNA werd uit de haarlokken van Beethoven gehaald. Hij staat (nog🙂) niet in mijn papieren stamboom. Er staat trouwens geen enkele Beethoven in. Ik heb via mijn vader wel veel voorouders en verwanten in het Mechelse, waar Beethovens grootvader vandaan kwam. Misschien ontmoet ik het muzikale genie nog wel eens in het bos van mijn stamboom.
Hoe komt men aan die haarlokken? Aan het begin van de 19de eeuw was het heel gewoon om geliefden, vrienden of familie haarlokken te geven. Er bestonden zelfs juwelen met haarlokken. Vroeger had men de wortel van de haarlok nodig om er een DNA-profiel uit te halen, maar sinds 2019 is dit niet meer nodig. En zo kon men dus de haarlokken van Beethoven onderzoeken.
Recent genetisch onderzoek toonde aan dat er waarschijnlijk minstens 1 buitenechtelijke relatie was in de directe vaderlijke lijn van Beethoven. Men vergeleek het Y-DNA (DNA dat overgaat van vader op zoon) van de haarlok met levende verwanten. De verwanten matchen onderling, maar matchen helaas niet met de haarlok. De gangbare theorie is dat de vader van Beethoven, Johan, geen biologisch kind was van de grootvader van Beethoven, Louis.
Het DNA van Beethoven kan je vinden in de database van My True Ancestry , maar ook in de database van Family Tree DNA. Als je een test hebt gedaan bij 1 van de grote kleppers (23andMe, Ancestry, My Heritage) kan je jouw DNA gratis uploaden naar My True Ancestry of Family Tree DNA en kijken of er een match is. Spannend😁. Ik heb mijn info van My True Ancestry. Ik kan geen DNA uploaden naar Family Tree DNA omdat ik mijn test gedaan heb voor 2019. Als het jou niet lukt, kan dit de oorzaak zijn. My True Ancestry kan je gratis gebruiken, maar dan kan je niet veel info bekijken (wat broodkruimeltjes😁). Of een match met Beethoven daar dan bijhoort, weet ik niet. Je kan proberen.
Ik ken niet veel van klassieke muziek, maar ik luister er wel eens graag naar. Ik heb nu Winter van Vivaldi opstaan. Dat gaat recht in mijn hersenpan. Over hersenpannen gesproken🧠:
Genius and insanity?
Ik ben zelf ‘gezegend’ met het genius and insanity gene of zoals ik het noem: het krankzinnig genie-gen😁. Beethoven is hier nu ook echt wel een kanshebber voor, maar ik kan het niet vinden. Als ik alles van zijn medisch DNA-profiel wil zien, moet ik bijbetalen. Ik kan het dus niet met zekerheid zeggen. Hij heeft wel genen die een hoger IQ en een beter geheugen kunnen faciliteren. Ik weet niet of het woord faciliteren kan gebruikt worden in deze context, maar ik dacht: waarom niet! Een krankzinnig genie komt daar mee weg!
Het genius and insanity gene moet je niet te letterlijk nemen. Er bestaat niet zoiets als 1 gen waar je ofwel geniaal ofwel krankzinnig (of beide🎡🎠) van wordt.
Zowel intelligentie/creativiteit als psychische aandoeningen, worden beïnvloed door een combinatie van genetische en omgevingsfactoren. Hoewel bepaalde genetische variaties in verband zijn gebracht met intelligentie en creativiteit of psychische aandoeningen, wordt de exacte aard van deze relaties nog bestudeerd.
Ook wil ik vermelden, nu ik er toch over bezig ben, dat een genie niet noodzakelijk een uitzonderlijk hoog IQ heeft. Het gaat vaak samen, maar niet altijd.
Naast het waanzinnig genie-gen ben ik, op basis van mijn DNA, waarschijnlijk een sprinter. Dat is logisch. Ik zie een waanzinnig genie niet direct rustig joggen😄. Het klopt effectief. Ik kan beter hardlopen dan joggen. Beethoven was, op basis van zijn DNA, waarschijnlijk ook een sprinter.
Marat
Ik match DNA met Marat, ook langs vaders kant. Uit nieuwsgierigheid ging ik eens kijken of Beethoven ook met Marat matcht, maar het was geen match. Het had gekund!
Marat en Beethoven waren allebei gepassioneerde en intense individuen die toegewijd waren aan hun overtuigingen. Marat stond bekend om zijn vurige retoriek en zijn compromisloze standpunt over politieke kwesties, terwijl Beethoven bekend stond om zijn emotionele en expressieve muziek, die vaak een gevoel van strijd en conflict overbracht.
Zijn grootvader Louis
Louis van Beethoven (°1712) was een bakkerszoon uit Mechelen. In november 1731 ging Louis aan de slag als tenorist in de St. Pieterskerk in Leuven. Er was een plaats vrijgekomen na een grootschalige inval waarbij iedereen met jansenistische sympathieën de laan werd uitgestuurd.
De koordirigent van de muziekkapel van de St. Pieterskerk was een andere Mechelaar: Louis Colfs. Toen hij ziek werd, mocht Louis van Beethoven hem vervangen.
Daarna vertrok grootvader Louis naar Luik, waar hij zijn stem leende aan het koor van de St. Lambertkathedraal. In maart 1733 werd hij overgeplaatst naar Bonn.
Louis blonk niet alleen uit in muziek, hij runde ook een lucratieve wijnhandel. De wijnkelder ten huize Beethoven was dus steeds goed gevuld.
Het eerste slachtoffer van die wijnkelder was de vrouw van Louis die het einde van haar leven sleet in een gekkenhuis. Hun enige overlevende zoon, Johan, verloor wat later zijn vaderlijke rechten wegens overmatig drankgebruik. Hun kleinzoon, de grote Ludwig van Beethoven, stierf in 1827 door leverproblemen.
De Beethovens hadden niet alleen een moeizame relatie met alcohol, maar ook met geld. Er waren zeer veel processen, leningen, hypotheken…en ze zijn ook een keer veroordeeld voor illegale handel. Ondanks deze moeilijkheden, slaagden ze er toch in een aanzienlijke erfenis voor hun zoon Johan op te bouwen. Het is dus een fabel dat Beethoven is opgegroeid in armoede.
Zijn vader Johan
Louis en zijn zoon Johan waren 2 tegenpolen, waarbij de laatste er altijd naar verlangde om net als zijn vader een succesvolle muzikant te worden. Hij worstelde echter om die droom waar te maken en raakte gefrustreerd. Hij projecteerde zijn ambities en frustraties op zijn zoon die hij een loodzwaar trainingsschema oplegde.
Na de dood van zijn vrouw Maria Magdalena en zijn dochter Maria Margarethe in 1787, stortte Johan in. Hij raakte meer en meer aan lager wal. Zijn onophoudelijke drankgebruik leidde uiteindelijk tot een vervroegd pensioen en een gerechtelijk bevel dat hem verplichtte de helft van het onderhoudsgeld aan zijn zoon Beethoven te geven. Deze gebeurtenissen dwongen Beethoven om al op jonge leeftijd volwassen te worden. Hij was nu de kostwinner en moest voor zijn twee jongere broers zorgen.
Vader Johan stierf in 1792. De keurvorst zei dat door zijn dood de inkomsten van het drankgebruik in de stad een aanzienlijke terugval zouden kennen. Bitter.
We kunnen dus wel zeggen dat Johan geen al te best imago had. Dit imago is echter vooral gebaseerd op het einde van zijn leven. In het begin deed hij het best goed. Opmerkelijk is dat zijn zoon Beethoven nooit 1 slecht woord over hem heeft gezegd.
Johan ging vermoedelijk toch gebukt onder een zeer dominante vader, Louis, die de touwtjes stevig in handen hield. Ik zal je nog meer vertellen. Er wordt wel eens gezegd dat Louis niet de biologische vader van Johan was. Deze roddel is gebaseerd op het feit dat er nooit een geboorteakte werd gevonden van Johan. Johan had ook, in tegenstelling tot de andere kinderen, geen tweede voornaam gekregen. Het zou hun moeizame relatie kunnen verklaren.
Als ik afstam van de lijn van degene met wie er een scheve schaats werd gereden, zal ik Beethoven nooit tegenkomen in mijn stamboom. We zullen zien!
Beethoven
In december 1770 werd Ludwig van Beethoven geboren in Bonn aan de Bonngasse nr. 20. Hij is vernoemd naar zijn beroemde grootvader, Louis van Beethoven. Hij was als kind wat in zichzelf gekeerd en trok zich graag terug in de natuur.
Muziek
Beethoven wordt beschouwd als een belangrijke componist in de geschiedenis van de westerse klassieke muziek. Beethovens composities omvatten een scala aan genres, waaronder symfonieën, concerten, kamermuziek, pianosonates,….
Zijn muziek staat bekend om zijn emotionele intensiteit, technische complexiteit en vernieuwend gebruik van harmonie en vorm. Beethoven had ook een grote invloed op de ontwikkeling van de piano.
Beethoven was zijn tijd ver vooruit. De ideeën kwamen sneller bij hem op dan hij ze kon verteren. Hij stond tussen 2 generaties – met één voet in de Verlichting en de andere in de Romantiek.
Wenen
In 1792 arriveerde Beethoven op 21-jarige leeftijd in Wenen – toen dé muziekmetropool. Mozart was een jaar eerder overleden en de grote componist Haydn werd al een jaartje ouder. Het lot had een plaats voor Beethoven gekneed. In minder dan een jaar tijd maakte hij naam voor zichzelf en trok hij de aandacht van de beroemde componist Haydn waar hij bij in de leer ging.
Worstelingen
Gehoor
Naast zijn muzikale prestaties staat Beethoven ook bekend om zijn persoonlijke strijd, waaronder zijn geleidelijke gehoorverlies dat begon als tinnitus toen hij eind twintig was. Aan het einde van zijn leven was hij volledig doof.
Recent onderzoek wees uit dat Beethoven geen genetische aanleg had voor doofheid. Ondanks het verlies van zijn gehoorvermogen, leek de kwaliteit van zijn werk er alleen maar op vooruit te gaan.
Zicht
Naast het verlies van zijn gehoor, had Beethoven ook veel oogproblemen. Hij was bijziend en had een vrij zware bril nodig om ver te kunnen zien. Hij verdroeg geen zonlicht, had pijn aan de ogen en last van troebel zicht. Van zijn arts kreeg hij het advies spaarzaam te zijn met lezen en schrijven. Specialisten denken dat het om uveïtis (een zware inwendige oogontsteking) gaat. Dit zou mogelijk veroorzaakt zijn door een slecht behandelde of onbehandelde diabetes.
Andere klachten
Beethoven had nog andere gezondheidsproblemen: maag- en darmproblemen, lage rugpijn, jicht, ….en zo gaat dat maar door. Als je dat allemaal leest, vind ik het eigenlijk een klein wonder dat hij nog al die fantastische muziek heeft geschreven. Respect👊.
Onbeantwoorde liefde
Beethoven is nooit getrouwd geweest. Zijn liefdesleven was al even intens als zijn muziek. Meestal jaagde hij aristocratische, getrouwde dames achterna. Toen hij 41 jaar was, schreef hij een liefdesbrief van 10 pagina’s aan een mysterieuze geliefde. Hij schreef hoe zij niet helemaal van hem was en hij niet helemaal van haar. Men denkt dat zijn onsterfelijke geliefde Josephine von Brunswik of Antonie Brentano zou kunnen zijn.
Drankproblemen
Als je al deze worstelingen nog eens overgiet met overmatig drankgebruik, is dat een tikkende tijdbom, denk ik, maar, ik kan best begrijpen dat zoveel lichamelijke klachten je naar de fles doen grijpen. De alcohol zal het waarschijnlijk allemaal nog erger gemaakt hebben. Een eindeloze spiraal.
Men was zich in die tijd nog niet zo bewust van de gevolgen van overmatig alcoholgebruik op het lichaam, maar er waren wel artsen die zich zorgden maakten over het alcoholgebruik van de componist. Bv.: in 1825 schreef Dr. Anton Braunhofer een zeer streng dieet voor dat het lichaam van de componist moest ontzien. Enkele wekenlang mocht hij ’s morgens chocolademelk drinken. Overdag moest hij zich beperken tot soep, zachtgekookte eieren en amandelmelk. Beethoven sputterde serieus tegen, maar hield het toch vol en het Spartaanse dieet hielp want hij kon terug functioneren.
Het einde
Beethoven stierf in 1827, waarschijnlijk als gevolg van leverproblemen. Er zijn rond zijn doodsoorzaak verschillende theorieën, waaronder zelfs vergiftiging.
Ik ga er vanuit dat wat de doodsoorzaak ook was, de erbarmelijke toestand van zijn lever niet echt behulpzaam was. Recent is gebleken uit onderzoek dat hij ook genetisch vatbaar was voor leverproblemen. Uit de autopsie bleek dat zijn lever, zo hard als leer, verschrompeld was tot de helft van de normale grootte. Zijn pancreas was groter en harder dan normaal.
Zijn laatste verzoek was om nog eens wijn uit het Rijngebied te drinken, maar de flessen kwamen net te laat aan. Bij aankomst van de wijn, waren zijn laatste woorden: Spijtig, te laat. Beethoven viel in een diepe coma en werd nooit meer wakker.
Er zijn echter 3 versies over zijn laatste woorden. Bizar. Aan zijn sterfbed stond een vriend en schoonzus (de vrouw van zijn overleden broer). Het is eveneens raar dat deze vrouw aanwezig was omdat zij een zeer slechte relatie met Beethoven had.
Zijn begrafenis was op 29 maart. Bijna 20.000 mensen kwamen opdagen om de begrafenisstoet te volgen. Vandaag worden er nog steeds veel bloemen op zijn graf gelegd. Hij blijft een geliefde componist.
Ongeacht zijn moeilijke persoonlijke leven concentreerde Beethoven zich op zijn carrière en zag hij zichzelf als een muzikaal equivalent van Napoleon die muziek probeerde te bevrijden van de ouderwetse stijlen.
Bronnen
- Website: My True Ancestry
- Boek: Beethoven, een biografie, auteur: Jan Caeyers.
- Artikel KU Leuven: Beethovens DNA onthult familiegeheim en ontkracht mythes over gezondheid van de componist
- Podcast: Klassieke Mysteries, seizoen 1, afl. 3, Werd Beethoven vergiftigd? Gratis te beluisteren op Google Podcasts.